Z okazji 50 rocznicy bitwy pod Monte Cassino, w dniach 15-20.05.1994 r., grupa żołnierzy pod dowództwem Zastępcy Szefa Sztabu Generalnego WP gen. dyw. Leona Komornickiego oraz przedstawiciele związków kombatanckich, wzięli udział w uroczystych obchodach upamiętniających cztery bitwy stoczone tam przez wojska alianckie. Decydująca bitwa miała miejsce w dniach od 12.05. do 18.05.1944 r. z udziałem 2 Korpusu Polskiego i ostatecznie zmusiła wojska hitlerowskie do opuszczenia klasztoru na wzgórzu Monte Cassino oraz wycofania się w kierunku północnym torując tym samym drogę na Rzym.
Na Polskim Cmentarzu Wojennym pod Monte Cassino spoczywa 1072 żołnierzy poległych w kampanii włoskiej.
W obchodach rocznicowych wziął udział Poczet Sztandarowy 13 Pułku Zmechanizowanego w składzie:
- dowódca - por. Maciej Ostwald,
- sztandarowy - chor. szt. Jerzy Zabłotny,
- asystent - sierż Piotr Kurpas.
Poczet Sztandarowy 13 Pułku Zmechanizowanego
pod Mone Cassino - maj 1994 r.
Poczet oddał hołd poległym żołnierzom polskim salutując sztandarem 13 Pułku Piechoty 5 Saskiej Dywizji Piechoty, którego chlubne tradycje orężne (udział w operacji budziszyńskiej i praskiej) były przez nasz pułk kultywowane. 5SDP rozformowano w 1957 r. Sformowana w tym samym roku - na bazie 19DPanc - 5 Saska Dywizja Pancerna przyjęła numer 5 i miano Saskiej w celu podtrzymania tradycji i ocalenia od zapomnienia zasług bojowych 5SDP, w której skład - jak wspomniano wyżej - wchodził 13 Pułk Piechorty, natomiast 13 Pułk Zmechanizowany przyjął jego tradycje po przemianowaniu z 38pz na 13pz w roku 1967.
Sztandar 13 Pułku Piechoty 5SDP (strona glówna) |
Sztandar 13 Pułku Piechoty 5SDP (strona odwrotna) |
Sztandar 13pp stanął w poczcie sztandarowym 13pz pod Monte Cassino i nie był to sztandar z okresu wojennego, bowiem wręczony został 13pp w dniu 12. pździernika 1947 r. Wzór sztandaru z płatem w postaci Krzyża Grunwaldu i ramką z wężyka generalskiego opracowany był w 1946 r. w ramach ujednolicania sztandarów WP. Sztandar pułk otrzymał prawdopodobnie w Poznaniu lub w Swarzędzu, kiedy to 5SDP wydzielona była do ochrony garnizonu poznańskiego a 13pp stacjonował w Swarzędzu. Data wręczenia sztanadaru wyhaftowana jest w prawym górnym narożniku strony odwrotnej.
Udział akurat tego sztandaru w obchodach 50 rocznicy bitwy pod Mone Cassino podyktowany był prawdopodobnie ukazaniem roli Wojska Polskiego (tu 13 Pułku Piechoty) w rozgromieniu Niemiec hitlerowskich.
Artykuł ten dedykujemy Kolegom w celu przybliżenia kwestii pochodzenia widocznego wyżej sztandaru, który niejednokrotnie wiązany był i jest z historią naszego pułku a w gruncie rzeczy nie powinien, ponieważ stanowi tylko element przekazanych nam tradycji po 13 Pułku Piechoty 5 Saskiej Dywizji Piechoty 2 Armii Wojska Polskiego.