ZŻWP Koło Nr 10 im. 13 Pułku Zmechanizowanego

  • Increase font size
  • Default font size
  • Decrease font size

13 Pułk Zmechanizowany

Odznaka Pułkowa

Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 49/MON z 23 lipca 1993 roku patron naszego koła 13 Pułk Zmechanizowany przyjął tradycje bojowe regimentów i pułków piechoty oznaczonych cyfrą 13. Wojsk Ordynacji Ostrogskiej 1609-1776, 13 Regimentu Pieszego Ordynacji Ostrogskiej 1776—1794, 13 Pułku Piechoty 1809-1814, 13 Pułku Piechoty Liniowej 1830-1831, 13 Pułku Piechoty "Dzieci Krakowa" 1918-1939, 13 Pułku Piechoty "Rysie" 1941—1943, 13 Wileńskiego Batalionu Strzelców "Rysie" 1943-1947, 13 Pułku Piechoty AK 1944
Odznaka Pamiątkowa 13 Pułku Zmechanizowanego jest wzorowana na Odznace Pamiątkowej 13 Pułku Piechoty z 1928 roku.

Staraniem sierż. Henryka Zielińskiego, wieloletniego aktywnego członka naszego stowarzyszenia, zasłużonego samorządowca, Koło otrzymało oryginał tej odznaki. Oryginalna odznaka pułkowa wzbogaci memorabilia gromadzone przez zarząd koła. Znakomitym dopełnieniem jest przekazana przez darczyńcę część „Wielkiej Księgi Piechoty Polskiej 1918-1939” dotycząca 13, 21, 32 Pułku Piechoty, 8 Dywizji Piechoty.

Przekazana odznaka jest w doskonałym stanie. Na rewersie zachował się bardzo niewyraźny numer-prawdopodobnie 209. Emaliowany awers świadczy, że jest to odznaka oficerska bez złoceń. Nakrętka mocująca posiada napisy, u góry FABR. GRAW. EMALJER J. KNEDLER, na dole WARSZAWA UL. NOWY ŚWIAT 45.

Szczypta historii
2 października 1928 roku kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych generał dywizji Daniel Konarzewski zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 13 Pułku Piechoty. Odznaka o wymiarach 41x41 mm ma kształt krzyża kawalerskiego. Ramiona pokryte są granatową emalią z żółtą obwódką i złotymi krawędziami zakończonymi kulkami. Przestrzeń między ramionami wypełniają płomienie. Na krzyż nałożony jest srebrny orzeł państwowy wz. 1927 z granatową tarczą na piersi, na której wpisano numer i inicjały „13 PP”. Odznaka trzyczęściowa – oficerska, wykonana w srebrze z orłem z alpaki, emaliowana, na rewersie próba srebra i imiennik grawera „JK” – Jan Knedler z Warszawy. Odznaki szeregowców były bez złoceń i nie emaliowane. Do 1939 roku wręczono około 4700 odznak.
Odznakę Pamiątkową 13 Pułku Zmechanizowanego wzorowano na Odznace Pamiątkowej 13 Pułku Piechoty z 1928 roku. Jest to odznaka o wymiarach 41x41 mm. W kształcie krzyża kawalerskiego z kulkami na końcach ramion. Ramiona wypełnione granatową emalią ze srebrnymi krawędziami. Równolegle do krawędzi krzyża przebiega żółty pas. Między ramionami wiązki płomieni w kolorze srebra. Na krzyż nałożony srebrny orzeł państwowy z granatową tarczą na piersi, na której umieszczono numer pułku 13. Wykonano ją w pracowni grawerskiej Andrzeja Panasiuka w Warszawie. Pierwsze odznaki wręczono 14 września 1993roku.

Opracował ppłk Sylwin Andrzej Jarosz
na podstawie wolnej encyklopedii Wikipedia i „Wielkiej Księgi Piechoty Polskiej 1918-1939” dotyczącej 13, 21, 32 Pułku Piechoty, 8 Dywizji Piechoty.

Historia 13 Pułku Zmechanizowanego

Od 1946 r. w garnizonie Kożuchów stacjonował 38 Pułk Piechoty 11 Dywizji Piechoty. W wyniku reorganizacji 11 DP w 1946 roku, 38pp podporządkowano 4 DP w Krośnie Odrzańskim. W 1958 roku w wyniku kolejnej reorganizacji WP 38pp przeszedł ponownie w podporządkowanie 11 DZ zmieniając strukturę pułku piechoty na zmechanizowaną. Jednostka zmieniła jednocześnie numer z 3564 na 3001. Zgodnie z rozkazem nr 025/MON z 30.09.1967 r. w sprawie przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek 38 Pułk Zmechanizowany przyjął tradycje 13 Pułku Piechoty i został przemianowany na 13 Pułk Zmechanizowany. Swoje święto obchodził 16 kwietnia. Wchodził w skład 5 Saskiej Dywizji Pancernej im. płk Waszkiewicza, a następnie, po jej przekształceniu, wszedł w skład 5 Kresowej Dywizji Zmechanizowanej im. króla Bolesława Chrobrego w Gubinie. Pod tą nazwą funkcjonował do momentu rozformowania tj. do 1998 roku. Decyzją Ministra ON 49/MON z 23 lipca 1993 pułk przyjął tradycje bojowe regimentów i pułków piechoty oznaczonych cyfrą 13:

Wojsk Ordynacji Ostrogskiej 1609-1776
13 Regimentu Pieszego Ordynacji Ostrogskiej 1776—1794
13 Pułku Piechoty 1809-1814
13 Pułku Piechoty Liniowej 1830-1831
13 Pułku Piechoty „Dzieci Krakowa” 1918-1939
13 Pułku Piechoty „Rysie” 1941—1943
13 Wileńskiego Batalionu Strzelców „Rysie” 1943-1947
13 Pułku Piechoty AK 1944

13 Pułk Piechoty którego tradycje kontynuowano w Kożuchowie - powstał 7 listopada 1918 roku na polowym apelu w siedmiogrodzkiej wiosce Madefalda poprzez spontaniczne przekształcenie austro - węgierskiego 13 pułku piechoty (którego 80% stanowili Polacy), w 13 pułk WP. Żołnierze wybrali na dowódcę ppłk. Beckera, przyjęli dystynkcje legionowe i polską komendę. W wojnie z bolszewikami pułk uczestniczył w składzie XV Brygady Piechoty 8 Dywizji Piechoty. 14 sierpnia 1920 pod Ossowem III batalion pod dowództwem por. Jana Szewczyka naciera na wojska bolszewickie rozpoczynając ich paniczny odwrót i dokonując przełomu w Bitwie Warszawskiej.

16 września 1920 13pp dowodzony przez kpt. Jana Gabrysia po raz kolejny przeszedł do historii staczając nierówną walkę w bitwie pod Dytiatynem - nazywanej Polskimi Termopilami. Wzgórza 385 broniło zaledwie 200 żołnierzy. 97 poległo, 86 odniosło rany. Na mogile poległych żołnierzy 13 p.p. zbudowano w 1930 roku kościół - pomnik (barbarzyńsko zniszczony po II wojnie), a Jerzy Kossak przeniósł na płótno cztery epizody tej bitwy. Nazwę miejscowości umieszczono na ścianie grobu Nieznanego Żołnierza w stolicy. Podczas Przewrotu Majowego w 1926 13pp walczył w Warszawie po stronie Marszałka Piłsudskiego. W czasie wojny obronnej 1939 r. 13pp wchodził w skład 8 Dywizji Piechoty walczącej w Armii „Modlin”.

Byliśmy i do dzisiaj dumni jesteśmy z dokonań 13 pułku piechoty i 13 pułku zmechanizowanego. Szczytne tradycje kontynuowano w okresie powojennym, przodując w szkoleniu, zdobywając laury na szczeblu Śląskiego Okręgu Wojskowego i w rywalizacji na szczeblu Wojska Polskiego. Zawdzięczamy to w dużej mierze wiedzy i umiejętnościom dowódców wszystkich szczebli, w szczególności jednak dowódcom pułku.

Byli nimi w kolejności:

- ppłk Lucjan Kropielnicki (ur. 1906 r., zm. w 1977 r.) - 1945-1946 (pierwszy dowódca 38 Pułku Piechoty)
- ppłk (-) Lewandowski - 1946-1947
- ppłk (płk dypl.) Marian Haniewski (przed zmianą nazwiska Hrywniak), (ur. 1918, zmarł w 1992 r.) - 1947-1949
- ppłk Kazimierz Leontowicz - 1950-1954
/- mjr (-) Wiślicki - prawdopodobnie dowodził pułkiem w latach 1952-1954/
- ppłk (-) Kurdziel - 1954-1955
- ppłk Piotr Kluczyński - 1955-1958
- ppłk Edmund Słoka - 1958-1960 (pierwszy dowódca 38 Pułku Zmechanizowanego)
- ppłk Stanisław Pieńkowski - 1960–1964
- ppłk (-) Kartosz - 1964-1967
- ppłk Tadeusz Jodłowski - 1967-1969 (pierwszy dowódca 13 Pułku Zmechanizowanego)
- ppłk dypl. (następnie płk dypl.) Władysław Sujecki (ur.1928, zm. 2008 r.) - 1969-1974
- mjr dypl. Józef Kobienia - 1974-1977
- mjr dypl. Grzegorz Lubowicki - 1977-1979
- ppłk dypl. Zbigniew Skrzypczak - 1979-1981
- płk dypl. (akt. gen. bryg. w st. spocz.) Zdzisław Wijas - 1981-1983
- ppłk dypl. Andrzej Gil - 1983-1985
- ppłk dypl. (akt. gen. bryg. w st. spocz.) Aleksander Bortnowski - 1985-1989
- ppłk dypl. (akt. gen. bryg. w st. spocz.) Zbigniew Szura - 1989-1991
- ppłk dypl. Jan Pawlik (łączny okres na stanowisku szefa sztabu i dowódcy pułku) - 1991-1995
- ppłk dypl. (akt. gen. broni w st. spocz.) Bogusław Samol - 1995-1998.

Strona 1 z 3

  • «
  •   
  •   
  •  1 
  •  2 
  •  3 
  •   
  •   
  • »